Món ăn vặt
Cầu ngói Thanh Toàn
Xem cỡ chữ:
Đọc bài viết:

Làng Thanh Thủy Chánh là một trong những làng được hình thành khá sớm ở Thừa Thiên Huế, là một trong 69 làng thuộc huyện Tư Vinh, phủ Triệu Phong, xứ Thuận Hóa, từ một làng gốc ban đầu có tên là Ôn Tuyền, sau đổi tên và tách thành Thanh Thủy Chánh và Thanh Thủy Thượng. Làng Thanh Thủy Chánh nay là thôn Thanh Thủy Chánh, thuộc xã Thủy Thanh, thị xã Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, Thanh Thủy Chánh ngày nay vẫn còn lưu giữ nhiều giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể mang đặc trưng riêng của mình mà không một làng quê nào có được. Đặc biệt, nhắc đến Thanh Thủy Chánh là nhắc đến cầu ngói Thanh Toàn, một công trình kiến trúc “thượng gia hạ kiều” độc nhất ở đất Cố đô.
Cầu ngói Thanh Toàn nằm cách trung tâm thành phố Huế khoảng 8km đường bộ (về phía Đông Nam). Từ thành phố Huế có thể theo tuyến đường Trường Chinh – Hoàng Quốc Việt nối dài là đến cầu ngói Thanh Toàn. Còn ở từ trung tâm thị xã Hương Thủy, theo đường Nguyễn Tất Thành, ở ngã ba Thanh Lam rẻ phải vào đường DT3, sau đó rẻ trái vào đường Hoàng Quốc Việt nối dài, men theo đường này là đến cầu ngói Thanh Toàn.

Cầu được xây dựng vào năm 1776 và gắn với công lao của bà Trần Thị Đạo. Theo lời kể của các bậc cao niên trong làng, bà là người họ Trần làng Thanh Thủy Chánh, bà kết hôn với một vị quan lớn, thuộc hàng đầu triều hoặc đầu thủ phủ xứ Thuận Hóa vào thời chúa Trịnh đánh chiếm Phú Xuân (1775-1786). Hai người không có con. Bà đã phát tâm bỏ tiền ra xây dựng chiếc cầu bắc qua con hói của quê hương mình cho dân làng qua lại khỏi phải đi bằng đò và đến đó nghỉ ngơi, giải trí những lúc rảnh rổi. Sau khi cầu xây xong, vua Lê Hiển Tông mới ban tặng cho làng Thanh Thuỷ Chánh một tờ sắc phong ca ngợi bà Trần Thị Đạo và miễn cho dân làng các thứ sưu dịch để họ tưởng nhớ tới bà, thờ phụng bà và noi theo gương tốt của bà. Khi bà qua đời, dân làng đã thờ phụng bà ở trên cầu và cả ở trong đình làng.

Cầu ngói Thanh Toàn có kiểu kiến trúc “thượng gia hạ kiều” (trên nhà dưới cầu) – là một loại kiến trúc có giá trị nghệ thuật cao. Theo mô tả của quan Công sứ Pháp R.Orband trong bài viết “Cầu ngói Thanh Thủy” đăng trên Tập san Những người bạn Cố đô Huế thì nguyên gốc cầu dài 18m75, rộng 5m82; sau đó do trận bão năm 1904 làm hư hại, người dân đã trùng tu lại và thu hẹp kích thước hơn. Vật liệu xây dựng cầu chủ yếu là gỗ. Cầu bắc qua con hói chảy xuyên suốt từ đầu làng đến cuối làng (một nhánh của sông Như Ý). Cầu dựng trên 6 hàng cột gỗ lim, chia làm ba gian, gian giữa cao để thuyền bè qua lại, hai gian hai đầu chạy xuống thoai thoải gối đầu lên hai bờ. Gian giữa bằng, hai bên có vách thưng gỗ kín đặt bàn thờ bà Trần Thị Đạo. Cầu có lan can đặt ghế dài cho người đi qua và dân làng ngồi hóng mát vào những ngày nóng nực. Trên cầu thiết kế mái che, lợp ngói lưu ly, cũng vì thế dân trong vùng quen gọi với cái tên “cầu Ngói”. Trên hai đầu hồi đắp nổi hình con dơi nằm ngược với mong muốn mang đến phúc lành. Ở phần nóc trang trí hình hai con phượng hoàng chầu mặt nhật[3] và diềm đắp các con dao. Tất cả đều được khảm sành sứ – lối kiến trúc đặc trưng tiêu biểu vào cuối thời Nguyễn. Những nét độc đáo trên của cây cầu này đã tạo sự hiếu kỳ của du khách thập phương, khiến họ mong muốn một lần đến với cây cầu ngói này.

Du lịch Hương Thủy
Approved Trang thai
Các bài khác