Quá trình hình thành và phát triển:

Huyện Hương Thuỷ, tỉnh Thừa Thiên Huế được thành lập năm 1835 dưới thời Vua Minh Mạng trên cơ sở tách đất từ 3 huyện Phú Vang, Hương Trà, Quảng Điền lập thêm 3 huyện mới là Hương Thủy, Phú Lộc và Phong Điền.

Sau ngày miền Nam giải phóng, thống nhất Tổ quốc, Hương Thuỷ được xác định là một đơn vị hành chính quan trọng của tỉnh Thừa Thiên Huế. Năm 1980, huyện Hương Thuỷ và huyện Phú Vang sáp nhập thành huyện Hương Phú và năm 1983, thị trấn Phú Bài được thành lập, là trung tâm chính trị, kinh tế - văn hoá xã hội của huyện Hương Phú.

Ngày 29 tháng 9 năm 1990, Hội đồng Bộ trưởng ra Quyết định số 345/QĐ-HĐBT về việc phân chia lại địa giới hành chính huyện Hương Phú thành 2 huyện Hương Thủy và Phú Vang, theo đó huyện Hương Thuỷ có 11 xã và 1 thị trấn.

Ngày 09 tháng 02 năm 2010, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 08/NQ-CP về việc thành lập thị xã Hương Thuỷ và thành lập các phường thuộc thị xã Hương Thuỷ, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Ngày 27 tháng 4 năm 2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1264/NQ-UBTVQH14 về việc điều chỉnh địa giới hành chính các đơn vị hành chính cấp huyện và sắp xếp, thành lập các phường thuộc Thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế

Những đặc điểm chính của địa phương:

Thị xã Hương Thủy sau khi được điều chỉnh có 426.96 km2 diện tích tự nhiên và 95.299 nhân khẩu (2021) , với 10 đơn vị hành chính trực thuộc, gồm có 5 phường (Thủy Dương, Thủy Phương, Thủy Châu, Thủy Lương, Phú Bài) và 5 xã (Dương Hòa, Phú Sơn, Thủy Thanh, Thủy Phù, Thủy Tân).
Địa giới hành chính thị xã Hương Thuỷ: Đông giáp huyện Phú Lộc; Tây giáp huyện Hương Trà và huyện A Lưới; Nam giáp huyện Nam Đông; Bắc giáp thành phố Huế và huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Thị xã Hương Thuỷ nằm ở phía Nam tỉnh Thừa Thiên Huế, liền kề với thành phố Huế, cách khu kinh tế Chân Mây – Lăng Cô khoảng 30km, nằm trên tuyến hành lang kinh tế Đông Tây, có đường Quốc lộ 1A, đường sắt Bắc Nam đi qua và đặc biệt có Cảng hàng không Quốc tế Phú Bài nên rất thuận lợi cho phát triển kinh tế, giao lưu thương mại với các vùng, miền trên cả nước và quốc tế.

Đảng bộ thị xã Hương Thủy có 40 tổ chức cơ sở Đảng trực thuộc, bao gồm 23 đảng bộ và 17 chi bộ với 4.156 đảng viên đang sinh hoạt tại 284 chi bộ cơ sở và chi bộ trực thuộc cơ sở, trong đó: khối phường, xã có 10 đơn vị, khối cơ quan hành chính có 12 đơn vị, khối đơn vị sự nghiệp có 5 đơn vị, khối doanh nghiệp Nhà nước có 2 đơn vị, doanh nghiệp cổ phần có vốn Nhà nước 1 đơn vị, doanh nghiệp có vốn nước ngoài 1 đơn vị, công ty TNHH, CTCP tư nhân có 5 đơn vị và 2 đơn vị khối lực lượng vũ trang. Đảng bộ thị xã Hương Thủy nhiều năm liền được Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế đánh giá là đơn vị Trong sạch vững mạnh; hoàn thành tốt, xuất sắc nhiệm vụ.